Redactierichtlijnen – waar heb je afspraken over nodig?

Ik heb bij meerdere organisaties gewerkt als webredacteur. De ene keer waren er redactierichtlijnen op papier vastgelegd. Een andere keer was er nooit over nagedacht en deed iedereen maar wat naar eigen wijsheid. Ook kwam het voor dat er wel richtlijnen waren maar dat die bij iedereen in het hoofd zaten aan de hand van mondelinge afspraken. In ieder geval blijven er in de Nederlandse taal zaken waar de nodige discussies over ontstaan. Ik heb hieronder een paar voorbeelden genoemd waar je afspraken over kunt maken.

Cijfers en tekens in webteksten

Uit onderzoek blijkt dat je het beste getallen en bijvoorbeeld procenttekens en eurotekens in webteksten als cijfers of tekens schrijft. Dit is goed voor de scanbaarheid. Mensen met een specifieke vraag speuren webteksten door op zoek naar het antwoord. Ze lezen de tussenkopjes, intro en eerste zinnen van alinea’s. Hun ogen blijven verder dus hangen op cijfers, tekens en woorden.

Spanningsveld

Het is echter tegen de Nederlandse spelregels. Als je erover begint levert het veel verontwaardigde gezichten op. Een pittig spanningsveld. Je wilt en dat internetbezoekers makkelijk je teksten lezen en je wilt serieus overkomen als iemand die op de hoogte is van de spelregels. Besluit je scanbaarheid belangrijker te vinden, kun je misschien er iets over zetten in de disclaimer haha.

Als je getallen neerzet als cijfers

Het lijkt heel makkelijk, maar er blijven een aantal lastige kwesties:

  • Wat doe je als de zin begint met een getal? Een cijfer aan het begin van een nieuwskop staat misschien niet zo mooi. En moet er dan een hoofdletter na het cijfer komen? Hoe zat dat ook alweer?
  • Een van de drie is een combinatie die best vaak voorkomt. Doe je dan 1 van de 3? Ook al ziet dat er niet zo mooi uit?
  • Het getal 1 ziet er op de een of andere manier niet zo mooi uit in een webtekst. Kan een kwestie van smaak zijn hoor. Ach, als ik dan goed de regels lees over het gebruik van één of een kan ik het probleem vaak makkelijk omzeilen. In veel gevallen is een beter dan één.

Als je getallen moet uitschrijven

Ik ben zelf voorstander van het gebruik van cijfers. Maar helaas vaak genoeg staat er in redactierichtlijnen dat je getallen in letters moet uitschrijven volgens de regels van de Nederlandse taal. Alleen wat doe je als er in een alinea de getallen 9 en 23 voorkomen. Het is dan niet mooi als de een uitgeschreven wordt en het andere getal als cijfer. What to do? Ik zou zeggen, zet de getallen allebei neer als cijfers. Goed voor de scanbaarheid.

Symbolen gebruiken voor tekens

Hetzelfde geldt voor procent-tekens en euro-tekens: gebruik de symbolen. Soms vinden eindredacteuren dat er niet verzorgd uitzien. Je mag %-tekens dan alleen gebruiken in tabellen. Hmm, vooruit dan maar. Gebruik je het euroteken, doe je dan €5 of € 5? Voor procenten doe je toch meestal 25%.. Heerlijk al die kleinigheden. Vervelend is dat als je er iets over hebt afgesproken je het ook nog moet onthouden. Tsja alles voor de uniformiteit, al vraag ik mij af of bezoekers nu echt kunnen opmerken van ‘hmm, waarom staan de getallen hier opeens als cijfers? Terwijl dit op de vorige pagina niet zo was’. Echt niet! We doen het gewoon om onszelf een beetje gek te maken?

En afkortingen dan?

Wat lijkt het mij heerlijk om eens ongegeneerd woorden uit te kunnen schrijven als o.a. of enzovoort als enz. en bijvoorbeeld als bijv. En wat jammer dat de meeste eindredacteuren dit niet willen hebben omdat het uitgeschreven verzorgder staat. Ik denk altijd ‘kort en krachtig’ en ‘probeer er zo weinig mogelijk woorden aan vuil te maken’. Maar de eindredacteur zegt dan dat afkortingen erg opvallen en dat het niet gewenst is als mensen met hun blik erop blijven hangen. Liever dat ze blijven hangen op belangrijke woorden. Dat is nou iets waar ze onderzoek naar kunnen doen wat websitebezoekers het liefst willen.

Tone of voice

Veel redacties werken niet met redactierichtlijnen, maar met een schrijfwijzer of stijlgids. In een stijlgids geef je aan hoe je bepaalde woorden schrijft (hoe ga je om met hoofdletters, koppeltekens etc.). Je kan ook afspraken maken hoe je mensen aanspreekt. Je tone of voice. Je wilt herkenbaar zijn dus dezelfde stijl over de hele site. Dit geeft de bezoekers een vertrouwd gevoel. Is de stijl formeel of spontaan? Wie is je doelgroep en hoe wil deze aangesproken worden? Met welke woorden? En hieruit volgt bijvoorbeeld een lijst met voorkeurswoorden. En wellicht ook wel een lijst woorden die niet de voorkeur hebben. Let dan wel op. Als er in Google veel op een bepaald woord wordt gezocht, wil je deze wel in de voorkeurslijst hebben. Dit kan wel een spanningsveld betekenen, dus.

Miemel mee over redactierichtlijnen!

Genoeg gemiemel voor nu! Hehe, mochten jullie er iets over mee te miemelen hebben of nuttige informatie te hebben? Please let me know. Ik wil er graag meer over weten.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *